با عضویت در کانال یوتیوب حافظ دیوان از ما حمایت فرمایید :: اینستاگرام :: کانال یوتیوب حافظ دیوان ::
غزلیات حافظ به ترتیب رَوی ( آخرین حرف اصلی قافیه یا ردیف ) :
  الف  |  ب  |  ت  |  ث  |  ج  |  ح  |  خ  |  د  |  ر  |  ز  |  س  |  ش  |  ع  |  غ  |  ف  |  ق  |  ک  |  ل  |  م  |  ن  |  و  |  ه  |  ی | برچسب ها

۱۳۹۳ شهریور ۳۰, یکشنبه

مطرب عشق - مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد - غزل 123 - 252

252- مطرب عشق
مطرب عشق عجب ساز ونوایی دارد       نقش هر نغمه که زد راه به جایی دارد
عالم ازناله عشاق مبادا خالی   که خوش آهنگ و فرخ بخش صدایی دارد
پیر دردی کش ما گرچه ندارد زرو زور       خوش عطا بخش و خطا پوش خدایی دارد
محترمدار دلم کاین مگس قند پرست    تا هوادار توشد فر همایی دارد
از عدالت نبود دور گرش پرسدحال     پارشاهی که به همسایه گدایی دارد
اشکخونینبنمودمبه طبیبان گفتند     درد عشق است و جگر سوز دوایی دارد
ستماز غمزه میاموز که درمذهب عشق   هر عمل اجری و هر کرده جزایی دارد
نغز گفتآن بتترسابچه باده پرست     شادی روی کسی خور که صفایی دارد
خسروا حافظ درگاهنشین فاتحه خواند وززبان تو تمنای دعایی دارد


توضیحات :
مطرب عشق ( نوزانده محبت ) عجب ( چه عجیب شگفتا ) ساز و نوا ( آهنگ و آواز ) نقش زد ( پرده موسیقی را کوک کرد و نواخت ) دردی کش ( مرشدمراد ) محترم دار ( گرامی بدار ) مگس ( دلعاشق که همچون زنبور عسل است ) فر ( شکوه جلال ) هما ( مرغ اقبلا ) گرش پرسد حال ( اگر از احوال او سوال شود ) بنمودم ( نشاندادم ) اجر ( پاداش ) جزا ( مکافات ) نغز ( شرین ) بت ترسا ( صنم زیبای عیسوی زاده ) صفا ( ضمیر پاکو دلی مهربان ) خسرو ( منادا= ای پادشاه) تمنای دعایی دارد ( التماس دعا دارد ) از عدالت نبود ( از عدالتدور نیست ) معنی بیت 1( نوازندهمحبت چه ساز خوش آهنگ و آواز خوبی دارد در پرده های گوناگون بجا و مستقیم مینوازد) معنی بیت 2(جهان ازناله عشقا خالی نباشد زیرا ناله عاشق آهنگ فرح بخش و صدای دلنوازی دارد )

نتیجه تفال :
1-   کسی که با عشق توام با توکل به خدا و ایمان گام بردارد اگر از مال دنیا بی بهره باشد موفق خواهد شد زیرا او بزرگترین حامی و کمک کننده را همیشه و درهر حال همراه دارد که موجب پیروزی او م یگردد
2-   اگرچه جنابعالی مدتهاست گرفتا رجراینی ناخواسته شده ایدبطوری که از اظهار آن اکراه دارید ولی تمام فکر شما را مشغول کرده است بدانیداو زبان شما راب نمی فهمد باید با سرعت عمل دقت فعالیت و اراده در راه این نیت گام بردارید  و مواظب باشید که رقیبانی نیز داردیولی اگر برخداوند توکل داشته باشید و فعالیت را بیشترکنیدموفق خواهید شد به یکی از مشاهد متبرکه بروید و نذری کنیدکه بسیار مشکل گشاخواهد بود
3- این هفته از مسافر شما آگاهی و خبر خوشی می رسد جریانیکه برای خانواده شما ناگوار بود اینک به شهدی گوارا تبدیل می شود. بیمار شما زیاده روی می کند قدری خوددار باشد که بهبودی می یابد. عزیزم : می دانی خروس سحری چرا اواز می خواند و ناله می کند می گوید در آیینه صبح از عمر شبی گشت و ما بی خبریم.
4- مسافرت را توصیه می‌کنم خرید بجاست ولی فروش در این بازار آشفته صلاح نمی باشد تغییر شغل انجام می گیرد.
5- در زندگی خانواده گی تان تحولی صورت می گیرد همسرتان مهربان است اما راه و رسم اظهار محبت را نمی داند دست از وسواس بردارید کسی را که رنجانده اید دلش را به دست آورید موضوعی که شما را ناراحت کرده است به زودی حل می شود.
6- ویژگیهای جنالعالی :دوستی صمیمی و دانا , خیرخواه , بی آزار , زیرک و ناقلا , قابل انعطاف , بی رگ , زیبا پسند , اهل مد , شیک پوش , موفق , آتشین مزاج , درویش مسلک , خود دار , احساسی , خوشرو , صلح جو , ریاست طلب , اهل کشف , اهل مسابقه , مخالف ریاست طلبی , همراه.
لطفا شرح تفال را در ویدیو زیر تماشا کنید ...
کمی بیشتر در خصوص غزل بدانید :

شرح غزل :

معانی لغات غزل ۱۲۳
مطرب: طرب انگیز ، به طرب آورنده ، آنکه ساز ونوازد و آواز خواند
مطرب عشق : (اضافه تشبیهی ) عشق به طرب آورنده و نوازنده.
ساز ونوا: ساز و آواز.
نوا: نغمه ، مقام، پرده موسیقی.
نقش: . قطعه یی از موسیقی که در هر دستگاه یا مقامی اجرا می شود ( حافظ و موسیقی). نغمه: مجازاً به معنای پرده یا مقام یا لحن ( حافظ و موسیقی ).
راه به جایی دارد: به عوالم و معانی دیگری هدایت می کند .
پیر دردی کش ما: دُردی کش پیر ما ، مرشدی که زر ندارد و به جای شراب زلال درد شراب می نوشد ، حافظ از طریق طنز و استهزاء ، به جای مشایخ شریعت ، دردی کش مستمند بی پول دردی نوش را پیر خود خطاب می کند. عطا: انعام.
عطابخش و خطا پوش : خدای بخشنده و آمرزنده
مگس قند پرست: مگس شیرینی طلب و مجازاً دل مشتاق و آروزمند لب یار . فرّهما: شکوه وعظمت مرغ همایون
بنمودم: نشان دادم.
غمزه: حرکات دلبرانه با چشم و ابرو
جگر سوز دوایی دارد: دوای آن صبر و تحمل است که طاقت فرساو جگر سوز است. اَجر: پاداش نیک.
جزا: مکافات ، کیفر.
نغز گفت : درست و بجا گفت ، چه خوب گفت
ترسا بچه: جوان مسیحی
شاد خواری : باشادی گردهم جمع شدن و به شرابخواری پرداختند
صفایی دارد: . اهل صفا وصمیمیت است.
درگاه نشین:بنده بی مقداری که در مجلس نزدیک درگاه می نشیند.
معانی ابیات غزل(۱۲۳)
(۱) عشق خنیاگر و شادی افرین چه ساز و نغمه شگفت آوری دارد زیرا هر آهنگی که می نوازد معانی و نکات تازه یی را یادآور می شود.
(۲) دنیا از شور و ناله زاری عاشقان خالی مباد که ناله عشاق آهنگی خوش و شادی بخش دارد.
(۳) پیر درد نوش مستمند ما هر چند ثروت و قدرتی ندارد لیکن خداوندی بخشنده و خطا پوشنده یی دارد که حامی ماست .
(۴) دل مرا گرامی بدار زیرا این مگس شیرینی پرست از آن زمان که عاشق تو شده خود فرو شکوه همایی حس می کند .
(۵) پادشاهی که گدایی در همسایگی خود دارد ، هر گاه از او احوالپرسی کند از عدالت دور نیست .
(۶) اشک خون آلود خودرا به طبیبان نشان دادم ، گفتند این از درعشق است و دوای جگر سوز ی دارد (صبر) .
(۷) از عشوه گری و نیرنگ چشم خود ، ستمگری میاموز زیرا در مذهب عاشقان هر کار خیر مزدی و هر کردار ناروا کیفری دارد .
(۸) آن نوجوان ترسای باده فروش چه بجا و درست گفت که چون باده نوشی به نیت شادی کسی بنوش که اهل صفا و صمیمیت باشد.
(۹) پادشاه! حافظ ، این کمترین بنده مقیم درگاه تو ، دعا خواند و از زبان تو تمنای آمین دارد.
شرح ابیات غزل(۱۲۳)
وزن غزل: فاعلاتن فعلاتن فعلاتن
فع لان بحر غزل: رمل مثمّن مخبون اصلم
*
نـاصـر بـخـارایــی:
زلـف مشـکــیــن تـو زنـجـیر بـلایــی دارد بسته برهر سر مویی و پایی دارد
سلمان ساوجی ( قصیده ):
چـمـن از بلـبل و گـل وبرگ و نوایی دارد عالم از طلعت نوروز صفایی دارد
مقصود حافظ از مطرب عشق همانطور که استاد فروزانفر توداده اند مطربی است خود عاشق ساز می زند و مطرب زَر یا زر به مزد ،مطربی حرفه یی است که ازای گرفتن زر ساز می نوازد و حافظ چنین می گوید که مطرب عاشق که از سوز عشق خود به نغمه سرایی می پردازد نغمه اش به دل راه دارد و دل عشاق را مانند دل مطرب عشق به لرزه در میآورد . شاعر در بیت دوم و در واقع دنباله مطلب بالا چنین عنوان کند که خدا کند دنیا از نغمه جانسوز ( ناله ) و ( ناله حزین عشاق خالی نشود که آهنگی دلپذیر و روح افزا دارد . در بیت سوم منظور از شاعر از پیر دردی کش ما همانطور که در صفحه ۱۶۱ در معانی لغات غزل ۹ این دفتر آمده همان درد کش پیر و سالخورده ماست که در ضمن رنگ طنز بدان خورده شده و در برابر مشایخ اهل شریعت قرار گرفته است . شاعر در بیت مقطع مقصودش از فاتحه خواندن ، دعا خواندن است و از زبان پادشاه تمننای آمین را دارد چه منظور از قرائت فاتحه بر سر گور هم همان فرستادن دعا و نثار ثواب آن به روح میت است و قرائت سوره فاتحه در نماز خواندن موجزترین آیات سپاس در مقام پرستش است که در پیشگاه خداوند خوانده می شود .

شرح جلالی بر حافظ – دکتر عبدالحسین جلالی


غزل به قلم علامه قزوینی :

مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد نقش هر نغمه که زد راه به جایی دارد
عالم از ناله عشاق مبادا خالی که خوش آهنگ و فرح بخش هوایی دارد
پیر دردی کش ما گر چه ندارد زر و زور خوش عطابخش و خطاپوش خدایی دارد
محترم دار دلم کاین مگس قندپرست تا هواخواه تو شد فر همایی دارد
از عدالت نبود دور گرش پرسد حال پادشاهی که به همسایه گدایی دارد
اشک خونین بنمودم به طبیبان گفتند درد عشق است و جگرسوز دوایی دارد
ستم از غمزه میاموز که در مذهب عشق هر عمل اجری و هر کرده جزایی دارد
نغز گفت آن بت ترسابچه باده پرست شادی روی کسی خور که صفایی دارد
خسروا حافظ درگاه نشین فاتحه خواند و از زبان تو تمنای دعایی دارد


غزل به قلم شاملو : 

#####

غزل به قلم الهی قمشه ای :

#####

غزل به قلم عطاری کرمانی :

مطرب عشق عجب ساز ونوایی دارد       نقش هر نغمه که زد راه به جایی دارد
عالم ازناله عشاق مبادا خالی   که خوش آهنگ و فرخ بخش صدایی دارد
پیر دردی کش ما گرچه ندارد زرو زور       خوش عطا بخش و خطا پوش خدایی دارد
محترمدار دلم کاین مگس قند پرست    تا هوادار توشد فر همایی دارد
از عدالت نبود دور گرش پرسدحال     پارشاهی که به همسایه گدایی دارد
اشکخونینبنمودمبه طبیبان گفتند     درد عشق است و جگر سوز دوایی دارد
ستماز غمزه میاموز که درمذهب عشق   هر عمل اجری و هر کرده جزایی دارد
نغز گفتآن بتترسابچه باده پرست     شادی روی کسی خور که صفایی دارد
خسروا حافظ درگاهنشین فاتحه خواند وززبان تو تمنای دعایی دارد


غزل را بشنوید :

#####


کلیپ های مرتبت با غزل :

#####

#####

#####

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر